نفس دوم چیست؟ آیا تا به حال آن را تجربه کرده اید؟ آیا می دانید این پدیده به چه علت رخ می دهد؟ قطعا شما هم گاهی اوقات به دنبال تمرینات هوازی و یا دویدن طولانی مدت، احساس خستگی و نفس تنگی را تجربه کرده اید. این احساس به گونه ای است که شما گمان می کنید دیگر توانایی ادامه دادن به آن فعالیت هوازی را ندارید. اما در همین حین ناگهان یک حس متفاوت را تجربه می کنید؛ نفس دوم! در این زمان شما به طرز شگفت انگیز و ناباورانه ای حالت آسوده تر و سرخوش تری را به خود می گیرید که باعث می شود به تمرین خود ادامه دهید. موضوعی که قرار است طی این مقاله ورزشی به بررسی آن بپردازیم، پدیده نفس دوم است. در ادامه بررسی می کنیم که این چه پدیده ای است، برای چه کسانی رخ می دهد، آیا خوب است یا نه و… با ما تا پایان این بخش همراه باشید.

نفس دوم چیست

قبل از هر چیز، نفس دوم چیست؟

به دنبال انجام تمرینات هوازی و فعالیت هایی که با شدت بالا انجام می شوند، خستگی زیادی برای افراد ایجاد می شود. این خستگی گاهی اوقات اجازه ادامه دادن به تمرین را نمی دهد؛ به گونه ای که گویی دیگر هیچ نفس و توانی برای فرد باقی نمانده است. در همین حین بدن به یک باره خستگی را پس می زند و باعث می شود تا فرد با قدرت بیشتری به تمرین و فعالیت خود ادامه دهد. این پدیده همان نفس دوم است که به فرد قدرت دوباره می بخشد.

خوب است تا بدانید زمانی که پدیده نفس دوم در بدن فرد اتفاق بیفتد، شاید بهتر از قبل بتواند به تمرینات و فعالیت های خود ادامه دهد. این موضوع خصوصا در دوندگان استقامتی نیز دیده می شود. معمولا این پدیده در کسانی اتفاق می افتد که مدت هاست از تمرین و ورزش کردنشان می گذرد. بنابراین اگر شما هم تمرینات هوازی انجام می دهید، شک نداشته باشید که دیر یا زود این پدیده به سراغتان خواهد آمد.

خستگی بعد از تمرین هوازی

نفس دوم به چه دلایلی به وجود می آید؟

آیا می دانید نفس دوم به چه دلایلی به وجود می آید؟ قطعا با مطالعه مطالب بالا دریافتید که این پدیده به طور طبیعی در بدن تمام افراد وجود ندارد. پس با این حساب باید بگوییم به دلایل مختلفی این پدیده در بدن افراد بروز پیدا می کند. اما آیا این دلایل خوب هستند یا بد؟ در ادامه آنها را بررسی می کنیم.

• برطرف شدن خستگی عضلانی

یکی از دلایلی که باعث بروز پدیده نفس دوم می شود، از بین رفتن خستگی عضلانی است. همانطور که می دانید یکی از دلایلی که باعث می شود در حین تمرین خسته شوید و به اصطلاح کم بیاورید، عدم اکسیژن رسانی کافی به ماهیچه ها و عضلات بدن است. این موضوع گاهی اوقات باعث گرفتگی عضلانی و منقبض شدن ماهیچه های بدن می شود. در نتیجه زمانی که بدن در حین تمرین با کمبود اکسیژن مواجه می شود، برای جبران این کمبود و برای تامین نیاز ماهیچه ها به اکسیژن، نفس دوم را بروز می دهد.

• نارسایی تنفسی

پیرو توضیحاتی که در بخش قبلی به شما ارائه دادیم، از دیگر دلایل بروز پدیده نفس دوم، نارسایی تنفسی است. زمانی که به دنبال ورزش کردن، تعادل تنفسی به هم می خورد، به بدن فشار زیادی وارد می شود. این باعث می شود تا سیستم تنفسی از حالت طبیعی خودش خارج شود و تنفس با کیفیتی در حین ورزش وجود نداشته باشد. اگر توجه کرده باشید، در این حالت شما پشت سر هم نفس نفس می زنید. این تنفس سریع، کیفیت نفس کشیدن را به شدت پایین می آورد. در نتیجه نارسایی تنفسی صورت می گیرد. زمانی که به بدن شوک وارد می شود و به یک باره نفس دوم اتفاق می افتد، این نارسایی از بین می رود.

دلایل بروز پدیده نفس دوم

• ترشح اندورفین

بسیاری از محققان بر این باورند که دلیل علمی بروز پدیده نفس دوم، ترشح هورمون اندورفین در بدن است. همانطور که می دانید این هورمون باعث رفع استرس، اضطراب، غم و اندوه و به طور کلی احساسات منفی است. همچنین با ترشح آن، به بدن حالت سرخوشی دست می دهد.

• دفع اسید لاکتیک در بدن

خوب است تا بدانید یکی دیگر از دلایل بروز نفس دوم در بدن، دفع اسید لاکتیک است. زمانی که این اسید متراکم از بدن دفع شود، انرژی و حال خوب در بدن پخش می شود. بنابراین به دنبال فعالیت های هوازی که انجام می دهید، ممکن است اسید لاکتیک متراکمی که در بدن است، دفع شود و به دنبال آن انرژی دوباره برای انجام تمرینات ورزشی را بگیرید.

چطور می توانیم این پدیده را تجربه کنیم؟

حالا که با دلایل بروز نفس دوم آشنا شدید، قطعا دریافتید که این پدیده برای بدن خوب و مفید است. اما نکته اصلی اینجاست که نفس دوم شامل حال همه افراد و همه ورزشکاران نمی شود. اما آیا می توان آن را تجربه کرد؟ در پاسخ باید بگوییم بله! با استفاده از چند راهکار مناسب می توانید این پدیده را در بدنتان تقویت کنید. به مواردی که در ادامه برایتان عنوان می کنیم، توجه داشته باشید.

• انجام تمرینات هوازی

یکی از راه های تقویت نفس دوم، انجام تمرینات هوازی است. معمولا کسانی که به صورت مداوم و پی در پی تمرینات هوازی انجام می دهند، از آمادگی جسمانی بهتری برخوردار خواهند بود. به همین خاطر باید بگوییم به دنبال انجام این تمرینات و بالا بردن شدت آنها، سوخت و ساز بدن بالا می رود و شما به مرحله خستگی در حین تمرین می رسید. در این هنگام است که بدن وارد عمل می شود و اسید لاکتیک را آزاد می کند. پس می توان گفت به دنبال انجام تمرینات هوازی با شدت بالا و همچنین آزاد شدن اسید لاکتیک، نفس دوم در بدن تقویت می شود.

از تمرین دست نکشید

• متوقف نشدن در تمرینات هوازی

در بخش قبلی گفتیم که به دنبال انجام تمرینات هوازی با شدت بالا، اسید لاکتیک در بدن آزاد می شود. اما باید بدانید این اسید لاکتیک در هر شرایطی در بدن آزاد نمی شود. رازش این است که شما در انجام تمرینات هوازی خود هرگز متوقف نشوید و تمرینات را با شدت بالا انجام دهید. بدین ترتیب هم ظرفیت قلب و عروقتان افزایش می یابد و هم به مرحله ای می رسید که اسید لاکتیک در بدنتان آزاد می شود. به دنبال تمام این اتفاقات در بدن، نفس دوم پدید می آید.

• استفاده از تردمیل

همانطور که می دانید دویدن روی تردمیل به شما شدت دویدن و همچنین سایر اطلاعات مربوط به آن را اعلام می کند. بنابراین برای اینکه بتوانید ظرفیت قلب و عروقتان را بالا ببرید و همچنین نفس دوم را تجربه کنید، می توانید دویدن روی تردمیل را امتحان کنید. بدین ترتیب شما تمرینات مناسبی را برای تقویت نفس دوم انجام داده اید.

انجام تمرینات هوازی بدون وقفه

مزایای نفس دوم چیست؟

پس از بررسی کامل نفس دوم، دلایل و راه های تقویت آن خوب است تا به بررسی این موضوع بپردازیم که مزایای نفس دوم چیست و اصلا چرا باید تلاش کنیم تا به این مرحله برسیم؟

• جلوگیری از آسیب سلولی

یکی از مزایای نفس دوم این است که از آسیب سلولی جلوگیری می کند. از آنجایی که عدم اکسیژن رسانی صحیح به بافت ها و سلول های بدن، آسیب می رساند، بروز این پدیده در بدن مانع آسیب به سلول ها می شود. چرا که سوخت و ساز اصلی سلول های بدن، اکسیژن است.

• دفع مواد سمی از بدن

خوب است تا بدانید ریه و دستگاه تنفسی جزو یکی از اندام های دفع کننده بدن به حساب می آیند. زیرا با تنفس صحیح و اکسیژن رسانی مناسب، مواد سمی را از خون خارج می کند. نفس دوم علاوه بر اینکه باعث اکسیژن رسانی مطلوب به تمام اندام های بدن می شود، بلکه به دفع سموم از خون بدن نیز کمک زیادی می کند.

• کمک به کنترل وزن و رسیدن به اندام ایده آل

یکی از دلایل چاقی و اضافه وزن، ریزه خواری است. معمولا ریزه خواری به دلیل عدم کنترل اشتها به وجود می آید. شاید برایتان جالب باشد تا بدانید یکی از دلایل ریزه خواری، عدم اکسیژن رسانی صحیح به بدن است. زمانی که شما تمرینات هوازی را با شدت و مداوم انجام دهید، نفس دوم را تجربه خواهید کرد. به دنبال این پدیده و اکسیژن رسانی صحیح به بدن، ریزه خواری از بین می رود و اشتهای شما کنترل می شود. در نتیجه باید بگوییم از دیگر مزایای این پدیده، کنترل وزن و رسیدن به اندام ایده آل است.

• افزایش تمرکز و رفع استرس و اضطراب

یکی دیگر از مزایای نفس دوم، افزایش تمرکز و رفع استرس و اضطراب است. اکسیژن رسانی به مغز باعث عملکرد بهتر سلول های مغزی می شوند. همچنین جذب اکسیژن بیشتر، باعث خون رسانی صحیح و تغذیه رسانی صحیح به سلول های مغز می شود. به دنبال این اتفاق در بدن، استرس و اضطراب کاهش می یابد و تمرکز بیشتر می شود. بدین ترتیب می توان گفت نفس دوم باعث پاکسازی ذهن از دغدغه ها و مشکلات می شود.

• کمک به حفظ سلامت اندام های بدن

از مهمترین مزایای بروز پدیده نفس دوم، باید به کمک به حفظ سلامت اندام های بدن اشاره کنیم. به واسطه این تنفس، اندام های بدن مثل ریه، قلب، دیافراگم و… به خوبی اکسیژن و مواد مغذی مورد نیازشان را دریافت می کنند. در نتیجه از آسیب به آنها جلوگیری می شود و به حفظ سلامتشان نیز کمک بزرگی خواهد شد.

سخن پایانی

نفس دوم پدیده ای مثبت در بدن است که اگر آن را تجربه کنید قطعا برای سلامت بدنتان خوب است. به واسطه بروز این پدیده در بدن، ورزشکاران می توانند قدرت و انرژی لازم برای ادامه دادن به تمرینات ورزشی شان را به دست آورند. در این بخش راهکارهایی برای تقویت نفس دوم و همچنین مزایای آن را برایتان عنوان کردیم. با استفاده از مواردی که ذکر شد، شما می توانید این پدیده را تجربه کنید و از تمرینات ورزشی خود نهایت استفاده را داشته باشید.